zondag 2 april 2023

Een zomerse zondag - Vlaamse expressionisten


Het Kunstmuseum in Den Haag brengt in samenwerking met uitgeverij Leopold bij grote tentoonstellingen prentenboeken uit. Allemaal meer dan de moeite waard om voor school aan te schaffen. Ik schreef al eerder over deze boekenserie bij de lessen over Karel Appel en M.C. Escher.
Bij de expositie Heerlijke herinneringen over het Vlaams expressionisme (maart-augustus 2023) verscheen het boek Een zomerse dag van de Vlaamse kunstenares Gerda Dendooven. 

'De Vlaamse expressionisten schilderden de poëzie van het dagelijks leven' lezen we op de achterflap. Logisch, maar vooral erg leuk, dat de teksten in dit boek volledig op rijm zijn geschreven. Aan de hand van de prenten wandelen we in en rond een Vlaams dorp waar ieder op zijn eigen manier van de zomerse zondag geniet. 

Zondagochtend negen uur.
De vroege zon strooit zacht haar vuur.
Wat is het stil, geen blaf geen zucht.
Geen vogel fladdert in de lucht. 

We zien vissers aan het water, een schilder die het zachte ochtendlicht probeert te vangen, een gezin in een bootje, kaartende mannen in een café en een schrijver die aan zijn nieuwe boek werkt.  Na de kermis wordt in de grote tent gefeest en gedanst tot de schemering invalt. De rust keert terug in het dorp. 

Door de bomen schijnt de maan.
Ook de schilders zijn naar huis gegaan.
Het was een mooie zomerdag.
En morgen is het maandag.   

De sfeervolle prenten in het boek bestaan uit collages van geknipte personen, aangevuld met getekende en geschilderde accenten. Bijzonder is dat de mensen uit slechts een kleur bestaan. De omgeving in zachte pasteltinten trekt daardoor extra aandacht. De typische Dendooven-grapjes zien we in dit boek ook, zoals de klodder verf op de billen van de vrouw van de schilder. Of de poedel die we steeds in een andere kleur tegenkomen: als schilder, circusartiest of danser. De afbeeldingen laten veel ruimte om er zelf dingen bij te bedenken.

Inspiratie voor haar boek haalde Dendooven uit schilderijen van verschillende Vlaamse expressionisten. Zo zien we het schilderij Marc groet 's morgens de dingen* van Floris  Jespers terug, evenals De grote schietkraam* van Gustave de Smet.
De titel van het boek is afgeleid van het schilderij Herinnering aan een zondag* van Edgard Tytgat. Op dit werk zien we Tytgat tijdens een zomerse namiddag aan het water, samen met  Gustave De Smet, Frits van den Berghe en hun echtgenotes. De interpretatie van Dendooven zien we terug in een van de prenten en natuurlijk ook in de titel van het boek!

* Hierop zit nog auteursrecht, dus hier geen afbeelding. 


Terugkerende onderwerpen in de schilderijen van Tytgat en De Smet zijn de kermis en het circus.  Die zien we ook in dit boek, evenals de accordeonspeler uit kunstwerken van De Smet.
Bijzonder is het kubistische tintje in sommige gezichten: ogen die je van voren ziet in gezichten die en profil zijn getekend. Kijken we naar een werk van Picasso? Nee, het is de kubistische inslag in het werk van Desmet. 

Een prachtig boek om bij een kunstles te gebruiken en te leren over de ontwikkeling van de moderne kunst in de dorpen langs de Leie. Of om gewoon lekker voor te lezen!
Te koop bij het Kunstmuseum of uw eigen boekhandel.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten