Appeltje eitje

Geplakt op zwarte achtergond, door Janneke, groep 7

Benodigdheden:

1. zwart of wit papier op A3 formaat
2. gekleurd A4 papier, per leerling 5 felle kleuren 
3. lijm
4. zwarte plakkaatverf
5. smalle kwast
6. vloeibare waterverf om eventueel de achtergrond te kleuren

Karel Appel (1921-2006) was een Nederlandse expressionistische schilder en beeldhouwer die vooral bekend werd als een van de oprichters van de CoBrA-groep, waarin dichters, schrijvers en kunstenaars zich verenigden. CoBrA staat voor de Kopenhagen, Brussel en Amsterdam, de plaatsen waar de kunstenaars vandaan kwamen. 

CoBrA keerde zich af van de traditionele schilderkunst; de kunstenaars laten hun motieven uit de fantasie komen. Ze lieten zich inspireren door de kunst van verstandelijk gehandicapten en door kindertekeningen. In de CoBrA kunst zien we veel mens- en diermotieven. 

Leg uit wat abstracte en figuratieve kunst is. Laat dan een aantal figuratieve en abstracte werken zien en vraag welk woord erbij hoort. 

Bekijk vervolgens een aantal werken van Karel Appel:  Little Boy, Some people together, Blue faced beast en Saarbrücken (Google afbeeldingen). Is dit figuratief of abstract? Leg je hand op de ogen van het schilderij. Is het kunstwerk nog steeds figuratief? Kinderen zullen zo ontdekken dat de kunst van Appel heel dicht tegen het abstracte aanligt. 

Bespreek aan de hand van de kunstwerken wat opvalt:

• grote vlakken
• felle kleuren
• beperkt aantal kleuren 
• dikke zwarte lijnen

Met geschilderde achtergrond, door Kaylin, groep 7

Leg de opdracht uit. De leerlingen scheuren (met twee duimen en twee wijsvingers, laat goed zien hoe deze techniek werkt) organische vormen uit gekleurd papier. Het is absoluut niet de bedoeling dat ze een mensfiguur of een dier gaan scheuren. Het moeten echt 'zomaar' vormen zijn. Sommige kinderen zullen een heel klein beetje smokkelen en ergens een oog plakken. Knijp dan maar een oogje toe), maar accepteer geen overduidelijk klaargelegde mensfiguren.
Als ze voldoende hebben gescheurd, maken ze een compositie van de vormen op het grote vel en plakken dit op. De stukjes mogen ook over of op elkaar geplakt worden. Dan komt het spannendste: wat zie ik in mijn collage? Vraag een klasgenootje om jouw werk omhoog te houden. Wat zie je? Draai het werk 90 graden. Wat zie je nu? Zie je een mens of dier? Draai het werk net zo vaak tot je er iets in ziet. 

Trek met zwarte verf en een dunne kwast lijnen over je kunstwerk zodat jouw mens of dier ook voor anderen zichtbaar wordt. Niet te veel, want er moet wel wat te raden over blijven. 

Appeltje eitje!

Lesdoelen:

• kennismaken met CoBrA en Karel Appel
• verschillen ontdekken tussen abstract en figuratief
• werken van abstract naar figuratief  
• techniek van het scheuren beoefenen

Termen: figuratief, abstract, organisch, CoBrA, fantasie