Staphorster stipwerk

Tafelkleed, gemaakt door leerlingen van groep 8

In de gemeente Staphorst worden nog altijd gebruiksvoorwerpen (dienbladen, jasbeschermers op de fiets, houten doosjes e.d.) en lappen stof versierd met Staphorster stipwerk. Het is een simpele techniek met een prachtig resultaat, en zeer geschikt om op school te doen. Houd een klassengesprek over oud-Nederlandse klederdrachten en Staphortser dracht in het bijzonder. Laat plaatjes zien van deze Staphorster klederdracht, en dan vooral van het stipwerk. Bespreek de motieven, de kleuren, de grootte van de diverse stippen en de regelmaat in de patronen. Vertel dat de kinderen vandaag ook gaan stippen net zoals ze dit in Staphorst al eeuwen doen.

Foto © Tourpress.

Benodigdheden:

1. per kind een lapje zwarte katoen
2. textielverf
3. kopspijkers in diverse maten

Laat een aantal voorbeelden zien van Staphorster stipwerk. Bespreek wat opvalt aan deze techniek van versieren: kleurgebruik, grootte van de stippen, motieven, patronen enz. Laat de kinderen eerst op een kladblaadje en met kleurpotloden oefenen in het maken van patronen. Als ze het principe van bloemen maken met behulp van stippen onder de knie hebben, kunnen ze gaan stempelen met de kopspijkers. Hiervoor worden kopspijkers gedoopt in textielverf.

Varianten:
Deze les kan individueel worden gedaan, maar is ook zeer geschikt als groepsopdracht. Een groepje kinderen maakt dan in onderling overleg een kleed voor hun eigen tafelgroepje. In plaats van te stippen op stof, kun je ook kiezen voor het versieren van een gebruiksvoorwerp van hout. Te denken valt aan een spaanplaten doosje, een broodplankje, een houten pennendoosje o.i.d.
Voordat er gestipt kan worden, moet het voorwerp eerst met zwarte verf worden geschilderd. Het verven en stippen van gebruiksvoorwerpen gebeurt uiteraard niet met textielverf, maar kan met gewone plakkaatverf. Aflakken voor een mooi resultaat.

Detail van bovenstaand tafelkleed