De ontmoeting tussen Haring en Matisse

In deze les combineren we Keith Haring en Henri Matisse.

Benodigdheden:

1. wit tekenpapier
2. gekleurd papier
3. zwart papier
4. schaar
5. lijm

Laat enkele van de latere werken van Matisse (fauvisme, 1869-1954) zien, zijn knipselkunst, en bespreek deze. Wat zie je? Welke vormen heeft Matisse gebruikt? Wijs de organische vormen aan. Wijs de geometrische vormen aan. Wat is het verschil tussen beide vormen? Welke kleuren zie je? 

Bekijk de mensfiguren in werken van Keith Haring (popart, 1958-1990). Wat valt op? Hoe zijn de mensen getekend? Wat zie je wel, wat zie je niet? Hoe zie je dat de figuurtjes bewegen? 

Wat moet je doen?

1. Knip uit gekleurd papier geometrische en organische vormen. 
2. Knip uit zwart papier een mensfiguur (niet eerst tekenen, maar direct knippen!) waaraan je duidelijk kunt zien dat hij beweegt. 
3. Rangschik de geometrische en organische vormen op het witte vel. Overlapping mag. 
4. Zoek een plek waar de zwarte mensfiguur goed past en waar je kunt zien dat hij beweegt, bv. omdat hij op een geometrisch figuur stapt of tussen de uitgeknipte vormen danst. 
5. Tevreden over je compositie? Plak dan alle uitgeknipte vormen netjes vast.  

kunstwerken gemaakt door leerlingen van groep 8

 Beeldaspecten: vorm, kleur, lijn, ruimte. 

De Schreeuw, net als Edvard Munch

Bang voor een overstroming

Edvard Munch (1863-1944) is een Noorse kunstschilder. 

De moeder van Munch overleden toen hij 5 jaar was. Kort daarna stierf ook zijn zusje. De angst voor het verliezen van geliefden achtervolgde Munch. Hij kreeg last van depressiviteit en angsten. Deze angst en zijn eenzaamheid zie je terug in zijn werken. 

Munch was niet alleen schilder. Hij maakte ook houtsnedes en etsen. Hij beeldde in zijn werk menselijke emoties, angsten en onzekerheden uit. Door deze onderwerpkeuze, maar ook door het gebruik van felle kleuren en expressieve lijnen had hij veel invloed op de ontwikkeling van het expressionisme. 

In de schilderijen De Schreeuw (Munch heeft hiervan meerdere versies gemaakt) zie je de angst terug. De persoon met de open mond kijkt naar de toeschouwer. Hij heeft zijn oren bedekt met zijn handen, terwijl zijn mond lijkt te schreeuwen. De rode en gele golvende lijnen van de lucht versterken het gevoel van angst. De zwarte figuren op de achtergrond benadrukken de eenzaamheid van de figuur op de voorgrond. 

Zet een afbeelding van het schilderij op het digibord en bespreek het. 

• Wat zie je? 
• Wat kun je zeggen over de kleuren? (fel en zacht door elkaar)
• Wat zie je aan de lijnen? (golvende en rechte)
• Het schilderij werd eerst 'Wanhoop' genoemd. Waarom?
• Wat zou er met de figuur op de voorgrond aan de hand kunnen zijn?
• Wat zie je aan het lichaam van de figuur op de voorgrond? (golvende lijnen, meebewegend met de lucht)
• Wat kun je zeggen over de figuren op de achtergrond? 
• Hoe komt het dat het pad en het hek erlangs steeds smaller worden?
• Wat vind je van dit schilderij? Wat voel je erbij?  

In deze les maken de leerlingen zelf een 'Schreeuw'. 

Bang voor monsters 

Benodigdheden: 

• wit tekenpapier (25 bij 32,5 cm)
• potlood
• liniaal
• oliepastels of wasco
• geprinte zwart wit foto's van leerlingen vanaf het middel
• sterke lijm

Stappenplan

1. Leg het papier met de smalle kant naar beneden voor je. 
2. Zet aan de linkerkant een punt op het vel op 1/3 deel van bovenaf. 
3. Trek met de liniaal lijnen van de punt naar de hoek rechtsonder (in het voorbeeld de blauwe lijnen). 
4. Teken paaltjes (de rode lijnen) in het hek. Dit zijn loodrechte lijnen. 
5. Schets met potlood op de achtergrond iets waarvoor je heel bang bent. 
6. Schets twee mensen die over het hek kijken.
7. Schets de rechte lijnen in het pad en de golvende lijnen in de lucht. 
8. Kleur je werk in met oliepastel of wasco. 
9. Knip de foto van jezelf uit en plak die op het werk. 

Bang voor een cheetah 

Kunstwerken zijn gemaakt tijdens de lessen over het expressionisme door leerlingen van groep 6.

Beeldaspecten: lijn, kleur, ruimte (perspectief). 

Huizen in een rondje

Benodigdheden: 

1. wit tekenpapier
2. passer
3. liniaal
4. potlood
5. viltstiften
6. gekleurd papier
7. lijm

Bespreek het eenpuntsperspectief: voorwerpen die verder weg staan, lijken kleiner. Als je een laan tekent in de richting van de horizon, dan wordt die smaller en de bomen worden kleiner. 
Bij een eenpuntsperspectief trek je alle lijnen evenwijdig aan de kijkrichting naar één punt. Je zet letterlijk een stip op de horizon. 

Wat moet je doen? 

• Trek met de passer een cirkel van 20 cm doorsnee. Markeer het gaatje in het midden met een stip. 
• Trek lijnen met liniaal en potlood vanaf de randen van de cirkel naar het midden. 
• Teken zo gebouwen in verschillende hoogtes. Maak de cirkel vol. Teken ramen en deuren. Zorg ervoor dat de tussenlijnen steeds parallel aan elkaar open. 
• Kleur alles in met viltstift. Omlijn alle vlakken met een zwarte stift of fineliner.
• Knip de cirkel uit en plak deze op een gekleurde ondergrond. 

De tekeningen zijn van leerlingen uit groep 6.

Beeldaspecten: ruimte, lijn, kleur.  

Hennahanden

 

Benodigdheden:

1. wit tekenpapier
2. gekleurd papier
3. Oost-Indische inkt + kroontjespen of zwarte fineliner
4. lijm
5. schaar 

Hennakunst is het maken van tijdelijke versieringen op de huid met kleurstof uit gedroogde hennabladeren. Hennaversieringen worden aangebracht bij feestelijke gelegenheden in landen in Noord-Afrika en Azië. Symbolen die gebruikt worden zijn die van kracht, geluk, vruchtbaarheid en bescherming. De patronen en symbolen zijn per land verschillend.

Trek op wit tekenpapier je hand om en knip deze uit. Versier de hand met patronen. Plak de hand op een gekleurd vel en knip uit met een randje van circa 1/2 cm.